- ευρυσάκης
- Μυθολογικό πρόσωπο. Ήταν γιος του Αίαντα του Τελαμώνα και της Τέκμησσας. Γεννήθηκε στο στρατόπεδο της Τροίας. Πριν αυτοκτονήσει ο Αίας, έδωσε το μικρό παιδί στον αδελφό του, Τεύκρο, για να το μεγαλώσει. Μετά την άλωση της Τροίας, ο Τεύκρος έφτασε στη Σαλαμίνα, με διαφορετικό πλοίο, πριν από τον ανιψιό του. Ο πατέρας του, Αίας ο Τελαμώνας, νομίζοντας ότι ο Ε. χάθηκε, έδιωξε τον Τεύκρο. Μετά τον θάνατο του Τελαμώνα, ο Τεύκρος γύρισε στην Κύπρο, όπου ίδρυσε τη Σαλαμίνα, αλλά διώχθηκε από τον Ε., ο οποίος στο μεταξύ είχε γυρίσει και είχε διαδεχθεί τον Τελαμώνα. Στη συνέχεια πήγε στην Ισπανία. Όπως αναφέρει ο Πλούταρχος και ο Σόλων, ο Ε. και ο αδελφός του, Φιλαίος, παρέδωσαν τη Σαλαμίνα στους Αθηναίους και οι ίδιοι εγκαταστάθηκαν στην Αττική. Ο Ε. κατοίκησε στον δήμο της Μελίτης και ο Φιλαίος σε εκείνον της Βραυρώνας. Κατά την παράδοση, ο Ε. και οι πρόγονοί του τιμήθηκαν από τους Αθηναίους ως ήρωες. Ίδρυσαν μάλιστα προς τιμήν τους το Ευρυσάκειο, ιερό με βωμό και άλσος, στον δήμο της Μελίτης.
Από το γένος του Ε. κατάγονταν ονομαστοί Αθηναίοι, όπως ο Μιλτιάδης, ο Κίμων και ο Θουκυδίδης. Τη ζωή του Ε. διηγείται ο Σοφοκλής στην ομώνυμη τραγωδία του, από την οποία όμως σώζονται μόνο μερικά αποσπάσματα.
* * *εὐρυσάκης, -ακες (Α)(ως επών. τού γιου τού Αίαντος) αυτός που έχει ευρεία ασπίδα.[ΕΤΥΜΟΛ. < ευρυ-* + σάκος «ασπίδα»].
Dictionary of Greek. 2013.